Czy komornik może żądać od wierzyciela zapewnienia specjalistycznego środka transportu oraz pracowników koniecznych do załadunku towaru?

Nie sposób zgodzić się z opinią, jakoby na wierzycielu ciążył obowiązek zapewnienia pracowników oraz specjalistycznego sprzętu umożliwiającego przewiezienie odebranej od dłużnika ruchomości. Na wstępie należy wskazać, iż kwestię zapewnienia przez komorników, w toku postępowania egzekucyjnego, transportu regulują przepisy art. 34 pkt. 3 oraz art. 39 ust. 2 pkt. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji. Należy przyjąć, iż treść przepisu art. 34 ww. ustawy nie znajduje zastosowania w omawianej sprawie, ponieważ dotyczy kosztu przejazdów w miejscowości będącej siedzibą komornika, korespondencji, obrotu pieniężnego, przewozu drobnych ruchomości niewymagających transportu specjalistycznego. 

We wspomnianej sprawie zastosowanie znajduje zatem przepis art. 39 ust. 2 pkt. 3, który stanowi o tym, że wydatkami są koszty transportu specjalistycznego, przejazdu poza miejscowość, która jest siedzibą komornika, przechowywania i ubezpieczania zajętych ruchomości. Z kolei zgodnie z art. 39 ust. 1 ww. ustawy komornikowi należy się zwrot wydatków gotówkowych poniesionych w toku egzekucji tylko w zakresie określonym ustawą, a zatem także w zakresie określonym przepisem art. 39 ust. 2 pkt. 3. Dodatkowo w myśl przepisu art. 40, Na pokrycie wydatków, o których mowa w art. 39, komornik może żądać zaliczki od strony lub innego uczestnika postępowania, który wniósł o dokonanie czynności, uzależniając czynność od jej uiszczenia.

Biorąc pod uwagę literalne brzmienie przepisu należy uznać, że ustawa nie nakłada na wierzyciela obowiązku zorganizowania pracowników i specjalistycznego środka transportu. Wręcz przeciwnie obowiązek taki został nałożony na komornika, który na pokrycie tego wydatku może żądać co najwyżej zaliczki od strony postępowania.

W tym miejscu pragnę przytoczyć również fragment komentarza do ustawy o komornikach sądowych i egzekucji autorstwa Mariusza Bieżuńskiego i Pawła Bieżuńskiego, w którym stwierdzono, że do wydatków, których zwrot należy się komornikowi, zaliczono także koszt transportu specjalistycznego. Przez transport specjalistyczny należy rozumieć transport przy użyciu wynajętego środka transportu, którym komornik sam nie dysponuje, czyli transport przy użyciu środka innego niż zwykły samochód osobowy np. takiego jak laweta do przewozu samochodów, meblowóz, opancerzony pojazd do przewozu dzieł sztuki lub znacznych kwot pieniężnych itp.

Na tle powyższych rozważań niezrozumiała jest postawa komorników, którzy z jednej strony uzależniają dokonanie czynności egzekucyjnych od uiszczenia przez stronę zaliczki na poczet wydatków związanych z przywołaniem osób (np. ślusarza) w myśl art. 39 ust. 2 pkt. 4, ale już nie czyniąc tego samego w stosunku do konieczności zapewnienia transportu specjalistycznego (art. 39 ust. 2 pkt. 3) oraz osób przywołanych w związku z tym transportem. Należy zatem uznać, iż zachodzi w tym względzie pewna niekonsekwencja.